یوسف مولایی درباره طرح جدید نمایندگان مجلس برای تواقف اجرای پروتکل الحاقی، گفت: این موضوعی است که خود نمایندگان مجلس باید درباره آن صحبت کنند که اساسا چرا و برپایه چه مسائلی چنین تصمیمی را گرفتند. البته این حق ایران و هرکشور دیگری است که بنا بر منافع و مصالح ملی خودش از هر معاهده یا پروتکلی خارج یا برعکس به آن بپیوندد. اما اگر از من این مساله را بپرسید من فکر میکنم که این تصمیم مجلس نمیتواند منافع ملی کشور را تامین کند. این تصمیم یا عکسالعملی که مجلس بعد از ترور شهید فخریزاده اتخاذ کرده، نمیتواند هیچ کمکی به حل مشکلات هستهای ایران کند و اتفاقا ممکن است مشکلات ایران را بیشتر از گذشته کند.
این کارشناس حقوق بینالملل با اشاره به سابقه پذیرش داوطلبانه پروتکل الحاقی از جانب ایران، گفت: ایران در جهت اعتمادسازی در سطح جهانی این پروتکل را داوطلبانه پذیرفت. آن زمان بسیاری از کشورهای مخالف ایران مدعی بودند که ایران به دنبال بمب اتمی است ولی ما برای آنکه خلاف این ادعا را ثابت کنیم، قبول کردیم تا بر روند عملکرد هستهای کشور نظارت شود.
مولایی ادامه داد: این پذیرش سبب شد تا آن جریانسازیها علیه ایران خنثی شده و متوقف شود. آن زمان پذیرش پروتکل الحاقی تنها راه چاره برای خنثیسازی اتهامات و جلب اعتمادها به سمت ایران بود.
وی افزود: توقف اجرای پروتکل الحاقی عملا این ظن را علیه ایران دوباره احیا خواهد کرد و این امداد را به کشورها جریانات جهانی مخالفان ایران خواهد رساند تا آنان مجددا ایران را به ساخت بمب اتمی متهم کنند و همین مساله شاید زمینه ساز آن شود که شرایط ایران را در موضوع هستهای بدتر کند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: من فکر میکنم که در این زمینه باید حامیان خروج از پروتکل الحاقی شفاف و صریح سخن گفته و دلایل خودشان را مطرح کنند. شاید آنان دلایل خوب و درستی درباره این موضوع داشته باشند که دیگران نمیدانند و چنانچه این دلایل قابل پذیرش بود، ما این طرح را میپذیریم.
داود آقایی تحلیلگر سیاست خارجی و استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران در گفتوگو با «انتخاب» در ارزیابی تصمیم مجلس برای توقف اجرای پروتکل الحاقی گفت: هر مسالهای را باید با عقلانیت بررسی کرد و با توجه به شرایط خاص خودش نسبت به آن عمل کرد. متاسفانه یک ترور ناجوانمردانه رخ داده و یکی از دانشمندان کشور به شهادت رسیده است که هزینه سنگینی برای کشور داشته است. ولی ما شاهد آن هستیم که برخی به جایی بررسی ابعاد این اتفاق، دنبال آلوده کردن فضا و به قول معروف ماهیگیری از آب گلآلود هستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به ترور شهید فخری زاده اظهار داشت: برخی ادعا دارند چون دولت دنبال برجام بوده و در مذاکرات هستهای همواره در تلاش برای توافق بوده و نسبت به غرب مرتکب عقب نشینی شده، زمینه نفوذ دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی را به کشور فراهم کردند. اتفاقا در جواب این دوستان باید گفت که اگر چنین است که عملکرد دولت منجر به شهادت یکی از دانشمندان هستهای شده است، چگونه 5 دانشمند و نخبه هستهای کشور در دوران آقای احمدینژاد ترور شده و به شهادت رسیدند؟
آقایی با اشاره به اوج گیری مخالفت برخی جریان ها با مذاکره تصریح کرد: مذاکره یک اقدام ناپسند نیست و اساسا مذاکره فینفسه اتفاق یا افدام بدی نیست. مساله آن است که شما درباره مذاکره چگونه رفتار کنید و طرف مقابل شما چه روشی داشته باشد و در نهایت این مذاکره چه نتیجهای را طرفین دنبال کنند و چه ماحصلی این مذاکرات داشته باشد. ما امروز شاهد هستیم که از میان همان اصولگرایان، طیف عقلانی و میانهروی آنان اعتقاد دارند که نباید عجولانه و افراطی تصمیمگیری کرد.
این کارشناس حقوق بینالملل با بیان اینکه ادعا و اتهام آنکه گزارشات آژانس هستهای و بازرسان آن باعث افشای هویت شهید فخریزاده شده، بی اساس و پایه است، اظهارکرد: اینکه اگر بازرسان آژانس به تهران نمیآمدند، شهید فخری زاده ترور نشده بودند، یک ادعای کاملا بیاساس است. در این میان هم برخی میگویند که ارتباط خودمان را با آژانس قطع کنیم یا مذاکرات را متوقف کنیم یا اصلا از پروتکل الحاقی و NPT خارج شویم. سوال من از این دوستان آن است که این تصمیمات چه نتیجه و منفعتی برای کشور در این دوران تحریمهای گسترده و متعدد دارد؟
وی افزود: ما باید مذاکره کنیم و البته باید در خلال مذاکره کاملا مراقب باشیم که منافع ملی حفظ و تقویت شود. اینکه برخی از حالا دنبال اهداف و منافع جناحی و جریانی خودشان هستند و چنین طرحها و فرضیههایی را مطرح میکنند، اصلا قابل قبول نیست. ما باید بدانیم که دشمن همیشه به دنبال آن است که ظرفیتهای علمی کشور را نابود کند. همچنانکه ما در عراق شاهد قتل عام دانشمندان و نخبگان علمی و اساتید دانشگاهی این کشور به دست دشمنان بودیم. بنابراین جای هیچ شک و تردیدی وجود ندارد که دشمنان از هر فرصتی برای ضربه زدن به کشور ما استفاده خواهند کرد.
این کارشناس حقوق بینالملل در پایان گفت: عقلا و بزرگان قوم به این مساله اشاره کردهاند که نسبت به اتفاق اخیر نباید احساسی باشیم و باید کاملا هوشیار و درست تصمیمگیری کنیم و در زمان و مکان مناسب پاسخ درخور و قاطعانه به عاملان این اقدام تروریستی بدهیم.