زمانی جامعه هند به 72 ملتی خود می نازید، اما در دهه گذشته نارندا مودی هند را تبدیل به یک جامعه متعصب و گسسته کرده که متعصبان هندویانِ اکثریت چشم دیدن 200 میلیون مسلمان در اقلیت را ندارند.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از سخت تر شدن شرایط زندگی برای بیش از 200 میلیون مسلمان هندی در اثر سیاست های هندوگرایانه و ناسیونالیستی حزب متبوع نارندرا مودی نخست وزیر هند در یک دهه گذشته خبر داده است.
وقتی حس کنید رهبران کشورتان شما را نمی خواهند، احساس تنهایی می کنید. این همان احساسی است که طی یک دهه گذشته در میان مسلمانان هندی رشد کرده است.
سایه این احساس روی تمامی ابعاد زندگی می افتد.
وام 75 میلیون تومانی خرید طلا- بدون نیاز به ضامن
ناگهان ممکن است لیست دوستان و عزیزان چندین دهه ای، تغییر یابد. همسایه‌های مسلمان و هندو با هم غریبه شوند و از تماس با یکدیگر خودداری کنند و در جشن های همدیگر شرکت نکرده و درِ خانه یکدیگر را نزنند.
“ضیا اوس سلام” نویسنده مسلمانی که با همسرش “اوزما اوسف” و 4 دخترش در حومه دهلی زندگی می کند، در این باره می گوید:” این یک زندگی بی جان است.”
گسستِ شدید مسلمانان و هندویان/چطور مسلمان ها در هندِ
آقای سلام 53 ساله، زمانی که به عنوان یک منتقد فیلم در یکی از روزنامه های اصلی هند قلم می زد، وقت خود را با سینما، هنر و موسیقی پر می کرد. روزهای کاری او با سوار شدن بر پشت موتورسیکلت یکی از دوستان بزرگ‌تر با رفتن به یک کافه برای صرف غذای مورد علاقه همراه گپ های طولانی پایان می یافت. همسرش هم که همکار روزنامه نگار او بود، درباره زندگی، غذا و مُد می نوشت.
اکنون اما روال زندگی آقای سلام به دفتر و خانه خلاصه شده است و افکار او درگیر نگرانی های سنگین تر است. او گفت که برخوردهای قومیتی مداوم با او به دلیل اینکه او “به وضوح مسلمان” است – توسط کارمند بانک، متصدی پارکینگ، مسافران قطار- خسته کننده شده است.
هر دو والدین بر روی بزرگ کردن دخترانشان در کشوری متمرکز هستند که به طور فزاینده ای نشانه های هویت مسلمانان را زیر سوال می برد یا حتی تلاش می کند تا نشانگرهای هویت مسلمانان را پاک کند – نحوه لباس پوشیدن آنها، آنچه می خورند و حتی به طور کلی هندی بودن آنها.
یکی از دختران این زوج مسلمان که یک دانش آموز- ورزشکار چشمگیر بود، آنقدر تحت فشار قرار گرفت که نیاز به مشاوره پیدا کرد و ماه ها مدرسه را از دست داد. این خانواده اغلب در مورد ماندن در محله هندو-مسلمان خود در محله “نویدا” درست خارج از دهلی بحث می کنند. مریم، دختر بزرگ آنها، که دانشجوی کارشناسی ارشد است، به سازش تمایل دارد، هر چیزی که زندگی را قابل تحمل کند. او می خواهد رو به جلو حرکت کند.
زندگی در هر جایی جز یک منطقه مسلمان نشین ممکن است دشوار باشد. کارگزاران املاک و مستغلات اغلب مستقیما می پرسند که آیا خانواده ها مسلمان هستند یا خیر، چون مالکان غیرمسلمان تمایلی به اجاره به آنها ندارند.
مریم گفت: ” من دارم به این وضع عادت می کنم.”
آقای سلام پاسخ داد: “من قبول نمی کنم. او آنقدر بزرگ است که به یاد بیاورد زمانی که همزیستی تا حد زیادی در یک هندِ بسیار متنوع موضوعی عادی بود و او نمی‌خواهد بر جداسازی فزاینده این کشور بیفزاید.
اما او همچنین عملگرا است. او آرزو می کند که مریم حداقل در شرایطی که کشور اینگونه است به خارج از کشور برود.
گسستِ شدید مسلمانان و هندویان/چطور مسلمان ها در هندِ
امید آقای سلام این است که این وضعیت یک دوره گذرا و انتقالی در هند باشد و اوضاع دوباره به حالت عادی و همزیستی بازگردد.
با این حال “نارندرا مودی” نخست وزیر هند در حال انجام یک بازی طولانی است.
رسیدن او به قدرت در سال 2014، با وعده توسعه سریع، یک جنبش ملی گرای هندو را که چندین دهه قدمت داشت، از حاشیه به مرکز سیاست هند آورد. از آن زمان، او چارچوب سکولار و دموکراسی قوی که هند را با وجود اختلافات مذهبی و طبقاتی گاهی انفجاری آن، مدت‌ها در کنار هم نگه داشته بود، کنار زد.
سازمان های دست راستی هندو شروع به استفاده از قدرت عظیم اطراف آقای مودی به عنوان اهرمی برای تغییر جامعه هند کردند. اعضای آنها در حالی که دولت مودی نظاره گر یا حتی مشوق بوده، درگیری‌های فرقه‌ای را به قدری تشدید کردند که ماموران برای ویران کردن خانه‌های مسلمانان و دستگیری مردان مسلمان گسیل شدند. گروه های هندو متعصب برخی از مسلمانان را به اتهام قاچاق گوشت گاو (گاوها برای بسیاری از هندوها مقدس هستند) “لینچ” کردند. (تا حد مرگ کتک زده و کشتند.) در حالی که رهبران ارشد حزب آقای مودی آشکارا از هندوهایی که علیه مسلمانان مرتکب جنایات شدند، تجلیل کردند.
در بخش‌های بزرگی از رسانه‌های هندی ، به‌ویژه در رسانه‌های اجتماعی، تعصبات فرقه ای در حال غلیان است. گروه‌های واتساپی هندو تئوری‌های توطئه‌ای درباره مردان مسلمان منتشر می‌کنند که زنان هندو را برای تغییر دین و مذهب و یا حتی در مورد تف کردن مسلمانان در غذای رستوران مورد سرزنش و حتی تهدید قرار می دهند.
در حالی که آقای مودی و مقامات حزبش با اشاره به برنامه های رفاهی که هندی ها را به طور مساوی پوشش می دهد، ادعاهای تبعیض بین هندوها و مسلمانان را رد می کنند، شخص مودی اکنون در انتخاباتی که در اوایل ماه آینده به پایان می رسد، در سخنرانی های خود مدام بر ضد مسلمانان می گوید. او بیش از هر زمان دیگری 200 میلیون مسلمان هند را هدف قرار داده است و آنها را “نفوذی” می نامد و القا می کند که آنها فرزندان زیادی دارند.
این اسلام هراسی خزنده اکنون موضوع غالب نوشته های آقای سلام است. سینما و موسیقی، لذت های زندگی، اکنون در حوزه نوشته های او کوچکتر می شوند. او در یکی از کتاب‌های خود ماجرای “لینچ” کردن مردان مسلمان را شرح داده است. او توضیح داده که چگونه مسلمانان هند در سرزمین مادری خود احساس “یتیمی” می کنند.
او می‌گوید: “اگر انرژی‌ام را تنها به سینما و ادبیات محدود کنم، دیگر نمی‌توانم خودم را در آینه نگاه کنم. فردا به بچه هایم چه بگویم – وقتی نوه هایم از من بپرسند وقتی یک بحران وجودی وجود داشت چه کار می کردی؟”
آقای سلام در کودکی در خیابانی مختلط از هندویان و سیک ها و مسلمانان در دهلی زندگی می کرد. وقتی آفتاب بعدازظهر داغ می‌شد، بچه‌ها بازی‌های خود را زیر درخت‌های حیاط معبد هندو انجام می‌دادند. راهب معبد برای همه آنها با آب می آمد و از کسی دینش را نمی پرسید.
آقای سلام به یاد می آورد: “من برای او مثل هر بچه دیگری بودم.”
گسستِ شدید مسلمانان و هندویان/چطور مسلمان ها در هندِ
این خاطرات یکی از دلایلی است که آقای سلام خوش بینی سرسختانه ای را حفظ می کند که هند می تواند بافت سکولار خود را احیا کند. مورد دیگر این است که ناسیونالیسم هندوی آقای مودی، در حالی که بخش‌های وسیعی از کشور را فراگرفته است، در چندین ایالت مرفه تر در جنوب هند با مقاومت مدنی مواجه شده و پس زده می شود.
گفتگوهای خانوادگی میان مسلمانان در آنجا بسیار متفاوت است: در مورد مدارک دانشگاهی، ارتقای شغلی، برنامه های زندگی – آرزوهای معمول.
در ایالت “تامیل نادو” احزاب سیاسی اغلب متخاصم در حمایت از سکولاریسم و تمرکز بر رفاه اقتصادی متحد هستند.” ام . کی استالین” وزیر ارشد آن ایالت آشکارا خود را یک “آتئیست” خوانده است.
“جان محمد” که با خانواده پنج نفره خود در شهر “چنای” مرکز این ایالت زندگی می کند، گفت که همسایگان در جشن های مذهبی یکدیگر شرکت می کنند. در مناطق روستایی این ایالت، یک سنت وجود دارد: هنگامی که یک جامعه ساخت یک عبادتگاه را به پایان می رساند، روستائیان با ادیان دیگر با هدیه میوه، سبزیجات و گل می آیند و برای صرف غذا می مانند.
خانواده او مملو از افرادی است که توانسته اند تا عالی ترین مدارج دانشگاهی درس بخوانند. محمد خود با مدرک فوق لیسانس، در کار ساخت و ساز است. همسرش “رکسانا” که دارای مدرک اقتصاد است، پس از بزرگ شدن بچه ها یک تجارت آنلاین لباس راه اندازی کرد.
“میمونا بوشرا” یک دختر او دو مدرک کارشناسی ارشد دارد و اکنون در حالی که برای عروسی خود آماده می شود، در یک کالج محلی تدریس می کند. جوان‌ترین آنها، “حفصه لبنا” دارای مدرک کارشناسی ارشد در بازرگانی است و در عرض 2 سال از یک کارآموز در یک شرکت محلی به یک مدیر 20 ساله تبدیل شد.
هر دو دختر می خواهند که تا مقطع دکترا به تحصیلات شان ادامه دهند و تنها نگرانی آنها این است که دامادهای احتمالی مرعوب شوند.
رکسانا به شوخی می گوید: ” اگر یک خانم دکتر شویم پیشنهادهای ازدواج از بین می روند.”
با این حال در هزار مایلی شمال، در حومه شهر دهلی، خانواده آقای سلام گویی در کشور دیگری زندگی می کنند. جایی که تعصب به قدری عادی شده است که حتی یک دوستی 26 ساله را از بین می برد.
آقای سلام به خاطر جثه بزرگش به سردبیر سابقش که هندواست “کوه انسانی” لقب داده بود چون وقتی در زمستان دهلی بعد از کار بر موتور سیکلت سردبیر سوار می شدند، بدن تنومند او همچون کوهی از آقای سلام در برابر باد محافظت می کرد.
آنها اغلب با هم بودند. وقتی دوستش گواهینامه رانندگی می گرفت، آقای سلام هم با او بود.
آقای سلام گفت: “من هر روز به نمازم می رفتم و او هر روز به معبد می رفت. و من برای این کار به او احترام می گذاشتم.”
چند سال پیش، همه چیز شروع به تغییر کرد. اول از همه پیام های متعصبانه از کانال های واتساپی آمد.
سردبیر شروع به ارسال برخی از مطالب نادرست از کانال های واتساپی درباره مسلمانان به آقای سلام کرد: به عنوان مثال، مسلمانان 20 سال دیگر بر هند حکومت خواهند کرد زیرا زنان آنها هر سال زایمان می‌کنند و مردانشان اجازه دارند 4 همسر داشته باشند.”
آقای سلام گفت: ” می خواستم بدانم منظورش از ارسال این گونه پیام ها به من چیست؟ در ابتدا فکر می‌کردم او فقط یک پیرمرد ساده است که همه پیام هایی را که برایش می آید، به دیگران فوروارد می کند.”
نقطه شکست دو سال پیش بود، زمانی که “یوگی آدیتیانات” یکی از شاگردان مودی، دوباره به عنوان رهبر “اوتار پرادش” ایالت پرجمعیت مجاور دهلی، جایی که خانواده سلام زندگی می‌کنند، انتخاب شد.
گسستِ شدید مسلمانان و هندویان/چطور مسلمان ها در هندِ
آقای آدیتیانات، که آشکارا ستیزه جوتر از آقای مودی نسبت به مسلمانان است، در لباس زعفرانی راهب هندو حکومت می کند و به طور مکرر از جمعیت کثیری از زائران هندو با گل استقبال می کند، در حالی که نمایش های عمومی مذهبی مسلمانان را سرکوب می کند.
در روز شمارش آرا، دوست هندوی سلام مدام با او تماس می گرفت و از رهبری آقای آدیتیانات ابراز خوشحالی می کرد. همین چند روز قبل، این دوست هندو از افزایش بیکاری و تلاش پسرش برای یافتن شغل در دوره اول ریاست جمهوری آقای آدیتیانات شکایت کرده بود.
او به خاطر می آورد که از دوستش پرسید: ” از صبح خیلی خوشحالی، چه چیزی به دست می آوری؟”
دوستش با اشاره به نماز مسلمانان در روزهای جمعه که اغلب در خیابان ها برگزار می شد، پاسخ داد: “یوگی بساط نماز را از خیابان ها جمع کرد .”
آقای سلام گفت: ” همان روز از او خداحافظی کردم و بعد از آن دیگر به زندگی من بازنگشته است.”
