تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه تلاشهای اروپا برای حفظ برجام حداقلی است، تاکید کرد: اروپا از یک سو نمیخواهد برای حفظ برجام منافعش در برابر ایالات متحده با تهدید روبهرو شود اما از سوی دیگر، از این واقعیت آگاه است که از بین رفتن برجام چالشهایی را به ویژه در حوزههای امنیتی برای آنها ایجاد میکند.
«مرتضی مکی» در گفتوگو با ایرنا، با اشاره به جلسه روز دوشنبه شورای وزیران خارجه اتحادیه اروپا گفت: اروپاییها به دو شکل در حال پیام دادن به ایران هستند؛ آنها از یک سو خواهان حفظ برجام و تداوم اجرای آن هستند و به همین خاطر، از ایالات متحده به دلیل خروج یکجانبه از آمریکا و اعمال مجدد تحریمهای فراسرزمینی علیه ایران انتقاد میکند.
وی ادامه داد: با وجود این انتقادات، آنها تاکید میکنند تنها راه حفظ برجام پایبندی کامل ایران به تعهداتش در توافق هستهای است و به همین دلیل به ایران میگویند که تمامی تعهدات خود را به صورت کامل اجرا کند.
اروپاییها امیدوارند با امتیازات حداقلی به ایران برجام را زنده نگه دارند
این کارشناس مسائل اروپا وجه دیگر پیام اروپا به ایران را توقیف نفتکش حامل نفت ایران از سوی انگلیس عنوان کرد و اظهار داشت: در این موضوع، اروپاییها سکوت کرده و واکنش خاصی برای رفع توقیف این نفتکش انجام ندادهاند و در واقع، این پیام را میدهند که کاهش تعهدات برجامی ایران چه تبعاتی میتواند برای تهران به همراه داشته باشد.
مکی با بیان اینکه شورای وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در جلسه روز دوشنبه تصمیم به تداوم توافق هستهای گرفت، تصریح کرد: صحبتهای فدریکا موگرینی، مسئول خارجی اتحادیه اروپا بر این اساس بود که برجام، هرچند توافقی است که تضعیف شده اما همچنان زنده است و اروپاییها امیدوارند با دادن حداقل امتیازات به ایران، این توافق را زنده نگه دارند.
وی با بیان اینکهتردیدهای جدی نسبت به اقدامات اروپا برای نیل به موفقیت وجود دارد، خاطرنشان کرد: اروپا از یک سو نمیخواهد برای حفظ برجام منافعش در برابر ایالات متحده و دیگر متحدانش در منطقه غرب آسیا با خطر و تهدید روبهرو شود اما از سوی دیگر، از این واقعیت هم آگاه است که از بین رفتن برجام چالشهایی را به ویژه در حوزههای امنیتی برای آنها ایجاد کند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی افزود: حفظ برجام نمایانگر استقلال اروپا از آمریکا در عرصه بینالمللی است و از آن، به عنوان تنها دستاورد اتحادیه اروپا در عرصه سیاست خارجی و نظام عدم اشاعه یاد میشود. حال باید دید چگونه اتحادیه اروپا میخواهد از این تنها دستاورد و توافقی که دارای اهمیت امنیتی است، حفاظت کند.
اروپاییها در ایجاد تعادل در روابط با آمریکا و حفظ برجام دچار استیصال شدهاند
مکی با بیان اینکه اروپاییها در ایجاد توازن و تعادل در روابط خود با آمریکا و حفظ برجام دچار دوگانگی و استیصال شدهاند، ابراز داشت: آنها امیدوار هستند در سفر احتمالی امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه به ایران و رایزنیهای او در تهران، مقامات ایران و آمریکا بر سر میز مذاکره با یکدیگر حاضر شده تا از این طریق، تنشها در روابط دوطرف کنترل و مدیریت شود.
وی با بیان اینکه مذاکرات مکرون با ترامپ در اجلاس گروه ۲۰ نشان از عزم فرانسه برای نقشآفرینی و دریافت مجوزهای لازم است، عنوان کرد: باید منتظر ماند و دید که فرانسویها برای کنترل تنشها و جلوگیری از افزایش بحران چه بستهای را ارائه خواهند کرد؛ بستهای که گمانهزنیها از آن به عنوان طرح «فریز در برابر فریز» یا «دادن مجوز خرید نفت ایران به شش کشور از سوی آمریکا» یاد میشود. با این حال، موفقیت این طرح بستگی به این دارد که تا چه اندازه مطالبات ایران را برآورده سازد و ترامپ چه واکنشی نسبت به آن داشته باشد در حالی که مقامات تهران و واشنگتن تا این لحظه نسبت به آن سکوت کردهاند.
این کارشناس مسائل اروپا با یادآوری اینکه هنوز جزییاتی از طرح فرانسه به صورت رسمی و شفاف منتشر نشده و ایران و آمریکا نیز نسبت به آن جواب ندادهاند، یادآور شد: به نظر میرسد تعلیق تحریمها و دادن مجوز خرید نفت به شش کشور به واقعیت نزدیکتر باشد و زمینه مذاکرات میان طرفین را فراهم کند. البته موضوعات دیگری نظیر مذاکره درباره مسائل موشکی و منطقهای نیز مطرح شده که ایران قطعاً به آن پاسخ منفی خواهد داد.
مکی اضافه کرد: در حالی که آمریکا و اروپا به تعهدات خود در برجام عمل نکرده و این توافق با خطر نابودی و مرگ روبهرو است، ایران حاضر به مذاکره در خصوص مسائل دیگر نخواهد شد.