اطلاعاتی که اماراتی ها و سعودی ها داده اند، بسیار کلی است. آنها فقط گفته اند به کشتی ها آسیب جدی رسیده ولی کسی کشته یا مجروح نشده و منجر به آلودگی دریایی هم نشده است.
“حمله به کشتی های نفتکش در فجیره” ؛ این مهم ترین و مبهم ترین خبر روز گذشته بود.
فجیره بندر استراتژیک امارات در دریای عمان است که 75 درصد نفت امارات از آنجا صادر می شود. اماراتی ها در سال های اخیر با توسعه بندر فجیره و ساخت انبارهای بزرگ نفت و ایجاد خط لوله ای در جنوب تنگه هرمز، توانستند این تنگه را دور بزنند و راهی را برای عبور نفت خلیج فارس بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز بیابند.
ابتدا شبکه لبنانی المیادین – نزدیک به ایران و سوریه – خبر داد که 7 الی 10 کشتی نفتکش در بندر فجیره منفجر شده و هواپیماهای آمریکایی و فرانسوی در آسمان منطقه به پرواز درآمده اند.
بعد از آن هیچ خبری از هیچ رسانه معتبری در این باره منتشر نشد. حتی در شبکه های اجتماعی نیز عکسی از کشتی های منفجر شده و آتش گرفته پخش نشد و این در حالی است که اگر اتفاقی به این بزرگی رخ می داد، شهروندانی که دود کشتی ها را در بندرگاه دیده اند، عکس های متعددی از آن منتشر می کردند.
با تکذیب رسمی دولت امارات، گمان می رفت که ماجرا در حد یک خبر بی بنیاد و کذب بود و تمام شده است اما ساعاتی بعد، امارات و عربستان حمله به چهار نفتکش خود در محدوده “آب های منطقه انحصاری اقتصادی” فجیره را تأیید کردند.
با این وصف، مشخص شد که خبر ابتدایی المیادین، هم درست بوده و هم غلط: ظاهراً اصل حمله درست، ولی محل حمله و تعداد کشتی ها نادرست بوده است.
آن طور که خود اماراتی ها و سعودی ها گفته اند، حملات در بندر نبوده بلکه در آب های محدوده “انحصاری اقتصادی” بوده اند. طبق تعریف، آب های محدوده انحصاری اقتصادی از 44 کیلومتر بعد از ساحل آغاز می شود. بنابراین، این ماجرا دستکم 44 کیلومتر دورتر از بندر رخ داده است. از نظر زمانی هم حادثه از فاصله زمانی تاریکی اول صبح تا طلوع آفتاب اتفاق افتاده است.
بنابر این، می شود توضیح داد که چرا هیچ بندر نشینی هیچ عکسی از ماجرا نگرفته است.
اما ابعاد ماجرا هنوز مشخص نیست و ابهامات و شگفتی های جدی در این باره وجود دارد:
1 – مهاجمان چه کسانی بودند؟ همزمانی حمله به 4 نفتکش ، ان هم در وسط دریا، خبر از یک عملیات هماهنگ می دهد اما تا کنون هیچ گروه، شخص یا کشوری مسؤولیت این حملات را بر عهده نگرفته است. هر چه هم که گفته شده، گمانه زنی های فردی بوده است.
2 – اطلاعاتی که اماراتی ها و سعودی ها داده اند، بسیار کلی است. آنها فقط گفته اند به کشتی ها آسیب جدی رسیده ولی کسی کشته یا مجروح نشده و منجر به آلودگی دریایی هم نشده است. حتی نوع حملات نیز مشخص نیست که آیا مثلاً قایق هایی به سمت کشتی ها شلیک کرده اند، بمب گذاری شده، آتش سوزی از درون بوده یا …؟ در فیلمی هم که شبکه اسکای نیوز عربی – متعلق به امارات – از نفتکش “المرزوقه” سعودی به عنوان کشتی آسیب دیده منتشر شد، خسارتی به چشم نمی خورد.
مهم و مبهم از «فجیره»: در آن سوی خلیج فارس چه می گذرد؟!
خدمه کشتی ها نیز هیچ عکسی منتشر نکرده اند که می توان این گونه توجیه کرد که به لحاظ سازمانی از این کار منع شده اند.
سوال این است که چرا عربستان و امارات اصل حمله را تایید و حتی از آسیب های جدی به کشتی هایشان خبر می دهند ولی حتی یک عکس یا یک ویدئوی کوتاه از این آسیب ها منتشر نکرده اند؟!
3 – هر چند خبر المیادین دقیق نبود، ولی اگر ادعای عربستان و امارات مبنی بر حمله به نفتکش هایشان درست باشد، سوال این است که چرا هیچ کدام از خبرگزاری ها و شبکه های بین المللی – از الجزیره قطر تا بی بی سی بریتانیا – خبری به این مهمی را منتشر نکردند و فقط به بیانیه مختصر و مبهم وزارت خارجه امارات در خصوص تأیید اصل حمله اکتفا کردند؟
اگر این حملات صحت داشته باشد و رسانه های عربی و غربی آن را در این حجم وسیع سانسور کرده اند، آنگاه می توان در توان و هدفمندی مدیریت جریان رسانه ای عربی و غربی به طور جدی تأمل کرد که نگذاشته اند این خبر فوق العاده مهم که آثار سیاسی و اقتصادی جدی دارد – از جمله افزایش قیمت نفت – بازتاب گسترده داشته باشد.
4 – اگر حمله به نفتکش ها آن هم نه در بندر که مایل ها دور از آن صحت داشته باشد، پیام آشکارش این است که امنیت منطقه بسیار شکننده است و اگر اتفاقی بیفتد، این گونه نیست که بخشی از منطقه در آتش جنگ بسوزد و قسمتی از آن، گلستان باشد. اگر حاکمان منطقه دریابند که “یا امنیت برای همه یا ناامنی برای همه” اصل اجتناب ناپذیر همجواری است، بسیاری از مشکلات حل می شود.
همچنین مشتریان نفت منطقه نیز این گزاره را در می یابند که هر گونه ناامنی در خلیج فارس، مستقیماً بر انرژی و اقتصاد آنها اثرگذار است، هر چند هزاران مایل دورتر از خلیج فارس باشند.
5 – بعد از این ماجرا، برخی فعالان سیاسی و رسانه ای در داخل ایران، از حمله به نفتکش ها استقبال کردند. تا بدین جای کار نظر شخصی شان است و از این رو اشکال خاصی ندارد ولی برخی از همان ها با منتسب کردن حملات به “جریان مقاومت”، ایران را به طور غیر مستقیم متهم کردند.
این اتهام زنی داخلی، نهایت نفهمیدن مقوله منافع و امنیت ملی است. حتی اگر کشوری چنین کاری کند که نمی آید بگوید کار من بوده است، آن وقت عده ای در داخل ذوق زده می شوند و جو می دهند! به نظر می رسد ما همچنان باید مواظب خرابکاری های غضنفرهای داخلی باشیم؛ همان هایی که ملت ایران هزینه ندانم کاری هایشان را می دهد.
