اين روزها، شيعيان امام حسين(ع) در ماتم مولايشان عزادار هستند. مردم و جوانان در گروههاي عزاداري و دستههاي سينه زني حاضر ميشوند تا ارادت خود را به امام سوم شيعيان ابراز كنند.
موضوعي كه همه ساله و در اين ايام بشدت مورد توجه قرار ميگيرد شيوه عزاداريها، مداحيها و سخنراني هاست. طي روزهاي اخير مسئولان در خصوص سخنرانيهاي سياسي در مراسم عزاداري تذكراتي دادهاند. مراجع عظام نيز نكاتي را در خصوص مداحيها بيان كردهاند. از جمله اينكه مداحان با بيان روايات حقيقي عزاداران را به تأمل در واقعه عاشورا وا دارند.
بحث اخلاق و اخلاقگرايي از جمله نكاتي است كه همواره بر آن تأكيد ميشود. رعايت اصول اخلاق در كلام و مديحه سراييها يك اصل مهم در پرورش جوانان در مكتب اهل بيت(ع) است. به عبارتي ديگر بيانات پر مغز و تأثيرگذار ميتواند بر روحيه و منش عزاداران تأثير بگذارد و ديدگاه آنها را درباره فلسفه قيام عاشورا شكل دهد.
تريبونهاي عزاداري چنانچه آراسته به اخلاق نباشند و از آنها كلام حق و نيكو بيان نشود، موجبات دلسردي عزاداران را فراهم ميآورد. به همين دليل است كه مراجع و استادان اخلاق تأكيد مضاعف دارند كه تريبون داران عزاي حسيني(ع) مراقب اظهاراتشان باشند و جهت دهي بحثها و اظهاراتشان به گونهاي نباشد كه موجب تفرقه، دلسردي و بدبيني شود. گاهي عدهاي از سر بيتوجهي به توصيههاي اخلاقي حرفهايي بر زبان ميرانند كه مغاير با اصول اخلاقي محسوب ميشود. بي شك چنين اقدامهايي هيچگاه با استقبال مردم روبهرو نميشود و تجربه نشان داده كه ملت فهيم ايران همواره در برابر اينگونه رفتارهاي به دور از اخلاق واكنش منفي از خود بروز دادهاند.
به غير از اين موارد، برخي جنبههاي تأمل برانگيز در عزاداريها نيز وجود دارد كه هيچگونه سابقهاي در اسلام و آيين تشيع نداشته است و موجب سوءاستفاده دشمنان و بدخواهان ميشود. لازم است مداحان و وعاظ محترم با نهي مردم از ارتكاب چنين رفتارهايي آنها را به سمت عزاداريهاي واقعي سوق دهند و پيام اصيل قيام عاشورا را منعكس كنند.
رهبر معظم انقلاب نيز بارها تأكيد داشتهاند كه عزاداريها محتوايي باشد و خلاف مرام اهل بيت(ع) نباشد، چرا كه در اين صورت سوژه به دست دشمنان ميافتد.
تأكيد رهبر معظم انقلاب بر اين است كه مجالس ذكر مصيبت برپا شود و در عزاداريها از انجام اعمالي كه مستند نيست و موجب وهن و سوءاستفاده بدخواهان ميشود، اجتناب شود. همچنين كاربرد موسيقي در دستهها، بستن خيابانها، اعمال مغاير نظم و ايجاد مزاحمت براي ديگران در انجام عزاداريها مغاير با شأن و محتواي اصيل عزاداري است.
مداحيها و نوحه خوانيها بايد آموزنده باشند. اشعار مداحان بايد بر معرفت و آگاهي عزاداران از حقايق عاشورا بيفزايد. مداحان بايد داراي منظومه فكري و شناخت و مطالعات ديني با تكيه بر منابع اصيل ديني باشند و مطالعات عميقي در حوزه تاريخ و روايات داشته باشند تا بتوانند گرههاي ذهني عزاداران را باز كنند و جاي هيچگونه سؤالي باقي نگذارند. استناد به قرآن و سيره اهل بيت(ع) ميتواند نقش مؤثري در آشنا كردن جوانان با اهداف و انگيزههاي قيام عاشورا داشته باشد.
بيشك آنچه نهضت انقلابي ما را جهت مي دهد و امروز هم بايد بدهد، دقيقاً همان چيزي است كه حسين بن علي(ع) در راه آن قيام كرد. در ايام محرم و صفر ملت عزيز ما بايد روح حماسه، روح عاشورايي، روح نترسيدن از دشمن، روح توكل به خدا و روح مجاهدت فداكارانه در راه خدا را در خودشان تقويت كنند و از امام حسين(ع) مدد بگيرند. مجالس عزاداري براي اين است كه دلهاي مارا با امام حسين (ع) و اهداف آن بزرگوار نزديك و آشنا كند.
به اين ترتيب ميتوان گفت كه مجموعه هيأتهاي مذهبي، اجتماعاتي فرهنگ ساز هستند كه بايد نقش تزكيه و تعليم مردم و جوانان را بخوبي عهده دار شوند و با شناخت كافي از نقاط آسيب، در مسير محو بياخلاقيها و ترويج فرهنگ اصيل و ناب شيعي گام بردارند.